Türün devamı için yaptığımız, önceden belirlenmiş seri davranışlarımız var. Tipik üreme çevrimi beş adımdan oluşuyor:
1) kendini göster
Göster ki olabildiğince çok aday çıksın, seçme ve seçilme şansın artsın. Süslen, salın, kendini göster, anlat, methet, anlattır, pazarı kaçırırsan geçmiş olsun
2) uygun eşi seç
Seç ki çocuklarının en fazla yaşama şansı olsun. en uygun kişiyi bulduğunda aşık ol ve bırakma, en uygunu yoksa bir alt uyum derecesi de kabul edilebilir. o da yoksa bir alta geç, bari sezonu kaçırma. nikahta keramet vardır, insan baka baka alışır. temel ilke bu olunca işyeri aşkları çok oluyor.
erkeksen seçmesi daha kolay ama, kadınsan sadece genlerin kalitesine değil, zor zamanında yanında olup olmayacağına da bak, seni koruyacak olanı seç, yoksa karnın burnundayken aç kalırsın, kurtlar yer seni. erkeklerin en yakışıklısı değil, bazen en iyi koruyanı seçilir.. deprem senesi yaşını başını almış, sırtı bükülmüş deprem dede “en seksi erkek” seçilmedi mi? olay budur..
3) genlerini transfer et
Doğru olduğuna inandığın biri çıkarsa kafayı ona tak, dip dibe yaşa, hiç aklından çıkarma, kıskan, yanına kimseyi yaklaştırma, başka her şeyi boş ver, bireysel çıkarlarını unut, öncelikle üremeye odaklan
4) eşini (kadınını) koru
Bu madde sadece erkekler (eşcinsellerde erkek rolünü üstlenenler) için geçerli. Hamilelikte erkek kadını korusun, beslesin, sahip çıksın, başka şey düşünmesin, yanından ayrılmasın. Kadın da korunduğunu, güvende olduğunu hissetsin. çocuğunu sağlıklı olarak doğurmayı başarsın. Yoksa amaca ulaşılamaz, sağlam doğum oranı çok düşer.
- Kadın bir erkeğin çocuğunu doğurabileceğinden, tek şansı var ve iyi kullanmak zorunda, boşa harcamak istemiyor, kendisini korumayacaksa hamileliğe gidemez.
- Erkek birden fazla kadını koruyabilecek olanaklara sahipse, harem yaşantısı genetik şifreye aykırı gelmiyor. “Eşim” çerçevesine birden fazla resim asabiliyor. Kadınsa sanılanın aksine durumu kolayca kabullenebiliyor, tarihte de günümüzde de çok örneği var. Ancak erkeğin koruma olanaklarının paylaşılacak veya kaptırılacak olması kadını çıldırtabiliyor. Kıskançlık burada ortaya çıkıyor.
- Erkek eğer korumak zorunda olmadığı bir kadın ondan çocuk yapmak isterse ona hemen olumlu yanıt veriyor, çünkü genetik şifre bunu öngörüyor. Aslında eşi de bunu ihanet olarak görmüyor, ihanet genlerin değil, kaynakların başkasına aktarılması.
- Kadın bir erkekten gen, diğer bir erkekten koruma alabiliyor. “Eşim” çerçevesinde öncelikle tek resmin her işe yaraması bekleniyor ama, yaramayacağı anlaşılırsa çocuk yapmak için en mantıklı seçim yapılıyor, farklı görevler için farklı resimler asılıyor. Kendisine bakan ve koruyan kocasını elinde tutarken, beğendiği ve uygun bulduğu bir erkekten çocuk yapması genetik şifreye aykırı değil. Şempanze toplumu üzerinde yapılan bir araştırmadan ilginç sonuçlar alınmış. Sürüde sürekli birlikte yaşayan eşler varmış. Ama genetik araştırma yavruların %30’unun “evlilik dışı” olduğunu göstermiş. İnsanlarda da erkek durumu bilmezse çocuğu kabulleniyor, öğrendiğinde çıldırıyor, cinayet bile işleyebiliyor. Mantıklı, çünkü kadını korumanın, kaynaklarını ona aktarmanın amacı genlerinin devamını sağlamak. Aslanlarda bir erkek bir başka erkeği kovup haremini devraldığında ilk işi eski erkekten doğan yavrularını tamamını öldürmek. Doğal içgüdü, genetik şifre “mevcut çocukları öldür ki dişiler senden çocuk yapsın” diyor.
5) çocuğunu koru
Çocuk doğduktan sonra anne de, baba da önceliği çocuğu korumaya vermeli.
- eşler gezmeyi eğlenmeyi, bireysel önceliklerini unutuyor, el kadar yaratığın ağlaması, kaka yapması, agulaması, ona hizmet etmek ikisini de çok mutlu ediyor
- uykusuz kalıyor, gerektiğinde canını bile tehlikeye atıyor, çocuğunun sağlığı ve güvenliği için uğraşıyor
- çocuk yürüme yaşına geldiğinde yaban yaşamında büyük ihtimalle kabilenin çocuklarının arasına karışıyor, koruma görevi kabileye geçiyordu, anne babanın koruma içgüdüsü bitiyordu. bugün davranış bilimciler aşkın ömrüne üç yıl biçiyorlar. yabani yaşamda, muhtemelen bu aşamaya gelindiğinde çiftlerin ikisi birden kendilerine çocuk yapmak için yeni eş arıyorlardı. modern yaşamda çocuk uzun yıllar anne babaya bağımlı olduğu için ayrılmak o kadar kolay olmuyor, çiftler birbirinden bıkmış halde birlikteliği kabulleniyorlar. kafalar karışıyor, sorunlar yaşanıyor.
- çocuk kendi yaşamını sürdürebilir hale geldiğinde yaban yaşamında kabileden tamamen uzaklaşıyordu, çoğu memelide olduğu gibi kabilenin beslenme bölgesindeki kaynaklar belli sayının üzerinde insan besleyemeyeceği için fazlalar göç ediyordu, bu durum için özel bir genetik şifre yok, doğal karşılanıyor, hem ağlanıyor hem gidiliyor